การหาฤกษ์งามยามดี เพื่อความเป็นศิริมงคลแก่ชีวิต
วิวัฒนาการของคนผ่านกาลเวลา พบกับภัยธรรมชาติ ทั้ง ฟ้าผ่า ไฟไหม้ น้ำท่วม
ความแห้งแล้ง ทำให้เกิดการบอกเล่าและสังเกต จดจำ ทำสถิติจดบันทึก
เปรียบเทียบเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นยาวนานนับร้อย นับพันปี เป็นขุมความรู้ของมนุษย์
ว่าฤดูกาลใดควรทำสิ่งใด วันใดเวลาใดทำการแล้วได้ผลดี วันใดทำแล้วเกิดผลเสีย
การหาฤกษ์งาม-ยามดี
จึงหมายถึงเวลาที่มีอิทธิพลในชีวิตประจำวันของคน โดยเฉพาะเวลาประกอบพิธีต่างๆ
ย่อมจะติดขัดถ้าไม่รู้ฤกษ์ยาม ความเชื่อของคนเชื่อว่า
ฤกษ์นอกจากจะช่วยให้อยู่ดีกินดี ยังมีผลในทางสังคมวิทยาด้วย เช่น การหาวัน
เวลาที่เหมาะสม ย่อมสามารถนัดหมายญาติ-มิตรให้พร้อมเพรียง
เพื่อประกอบกิจการงานที่ต้องการความร่วมมือ ร่วมแรงร่วมใจนั้นให้สำเร็จ
ไม่ว่าจะเป็นการสร้างบ้านแปงเฮือน แต่งงาน ขึ้นบ้านใหม่
ซึ่งฤกษ์ยามที่ควรทำรู้จักมีดังนี้
- วันจมวันฟู
วันจมคือวันไม่ควรทำการอันเป็นมงคลต่างๆ ทุกอย่าง เพราะจะนำไปสู่ความล่มจมหายนะ
ต้องทำการในวันฟูคือวันที่เฟื่องฟู นำไปสู่ความก้าวหน้า ควรทำการมงคลในวันนี้
วันจมและวันฟูรู้ได้อย่างไร โบราณท่านได้บันทึกไว้เป็นหลักฐานดังนี้
เดือน |
วันจม |
วันฟู |
อ้าย (เดือน ๑)
|
วันศุกร์
|
วันจันทร์
|
ยี่ (เดือน ๒)
|
วันเสาร์
|
วันอังคาร
|
สาม, แปด
|
วันอาทิตย์
|
วันพุธ
|
สี่, เก้า
|
วันจันทร์
|
วันพฤหัสบดี
|
ห้า, สิบ
|
วันอังคาร
|
วันศุกร์
|
หก, สิบเอ็ด
|
วันพุธ
|
วันเสาร์
|
เจ็ด, สิบสอง
|
วันพฤหัสบดี
|
วันอาทิตย์
|
- วันอมุตโชค คือวันที่เป็นมงคลยิ่ง
เป็นวันที่เชื่อกันว่าเยี่ยมยอดด้วยโชค ดังนั้นการประกอบพิธีต่างๆ
นอกจากจะให้ตรงกับวันฟูวันจมแล้ว ยังต้องให้ตรงกับวันอมุตโชคนี้ด้วย
จึงจะได้ชื่อว่าได้รับมงคลยิ่ง
การศึกษาวันอมุตโชคให้ยึดข้างขึ้นข้างแรมที่ตรงกับวันต่างๆ ไม่ว่าจะในสัปดาห์
และเดือนใดก็ตาม ดังนี้
|
อาทิตย์ |
จันทร์ |
อังคาร |
พุธ |
พฤหัสบดี |
ศุกร์ |
เสาร์ |
ข้างขึ้น (ค่ำ) |
8 |
3 |
9 |
2 |
4 |
1 |
5 |
ข้างแรม (ค่ำ) |
8 |
3 |
9 |
2 |
4 |
1 |
5 |
- วันดีถีทั้งห้า คือ
วันที่พระจันทร์ประกอบด้วยฤกษ์ที่เป็นมงคล 5 ดวง
และแต่ละดวงก็จะอำนวยผลต่อสิ่งที่เรากระทำต่างประเภทกัน
วันดิถีทั้งห้าเราจะรู้จากวันขึ้นแรมของทุกเดือน ที่ตรงกับวันต่างๆ ดังนี้
ชื่อดิถี |
วัน |
ข้างขึ้น-แรม (เดือน) |
การกระทำ |
ไชยดิถี |
อังคาร
|
3-8-13 ค่ำ
|
เหมาะสำหรับการสรงน้ำคุด ขอ นอ งา และให้ออกทัพจับศึก |
ภัทรดีถี |
พุธ
|
2-7-12 ค่ำ
|
เหมาะสำหรับการให้ยศ ให้ตำแหน่ง และฉลองศักดินาตราตั้ง |
ปุณณดิถี |
พฤหัสบดี
|
5-10-15 ค่ำ
|
เหมาะสำหรับการประกอบการค้าและปลูกพืชพันธุ์ธัญญาหาร |
นันทดีถี |
ศุกร์
|
1-6-11 ค่ำ
|
เหมาะสำหรับการปลูกเรือนย้าวท้าวพระยา |
มิตตะดิถี |
เสาร์
|
4-9-14 ค่ำ
|
เหมาะสำหรับการเจริญทางการทูต ผูกเสี่ยว การสู่ขวัญต้อนรับ |
ดิถีมหาโชค
ดิถีมหาโชค การทำงานมงคลทั้งการแต่งงาน
ปลุกบ้านเฮือนใหม่ ขึ้นบ้านใหม่ เฉลิมฉลองใดๆ
ให้เลือกทำและละเว้นตามวันในตารางข้างล่างนี้
วัน |
อาทิตย์ |
จันทร์ |
อังคาร |
พุธ |
พฤหัส |
ศุกร์ |
เสาร์ |
ดิถี |
คำทาย |
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
8
|
3
|
9
|
2
|
4
|
1
|
5
|
อำฤตโชค
|
ดี
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
11
|
5
|
14
|
10
|
9
|
11
|
4
|
สิทธิโชค
|
ดี
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
14
|
12
|
13
|
4
|
7
|
10
|
15
|
มหาสิทธิโชค
|
ดี
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
8
|
3
|
13
|
10
|
4
|
1
|
11
|
ชัยโชค
|
ดี
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
6
|
3
|
9
|
6
|
12
|
1
|
5
|
ราชาโชค
|
ดี
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
1
|
4
|
6
|
9
|
5
|
3
|
7
|
ทึกทึน
|
ชั่ว-ร้าย
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
4
|
6
|
1
|
3
|
8
|
7
|
1
|
ทรธึก
|
เลว
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
12
|
11
|
7
|
13
|
6
|
8
|
9
|
ยมขันธ์
|
เลว
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
4
|
6
|
1
|
3
|
3
|
9
|
1
|
อัตนิโรจน์
|
เลว
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
1
|
2
|
10
|
7
|
1
|
6
|
6
|
ทินกาล
|
เลว
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
12
|
10
|
15
|
8
|
5
|
7
|
8
|
ทินสูญ
|
เลว
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
4
|
6
|
1
|
3
|
8
|
9
|
10
|
กาฬโชค
|
เลว
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
4
|
2
|
7
|
5
|
8
|
3
|
6
|
กาลสูญ
|
เลว
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
12
|
11
|
10
|
9
|
8
|
7
|
1
|
กาลทัณฑ์
|
เลว
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
4
|
6
|
10
|
9
|
8
|
9
|
1
|
โลกวินาส
|
เลว
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
4
|
8
|
6
|
4
|
8
|
8
|
9
|
วินาสส์
|
เลว
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
6
|
10
|
8
|
7
|
2
|
9
|
12
|
พิลา
|
เลว
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
9
|
1
|
10
|
9
|
8
|
7
|
6
|
มฤตยู
|
เลว
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
7
|
8
|
4
|
7
|
1
|
14
|
14
|
วันบอด
|
เลว
|
ขึ้น-แรม (เดือน)
|
5
|
6
|
10
|
8
|
11
|
5
|
7
|
กาลทีน
|
เลว
|
การเลือกทำและละเว้นให้ดูวันในแต่ละเดือนว่าดี หรือเลว ดีให้เอา เลวให้ละเว้น
และถ้าไปตรงกับวันจมแม้จะเป็นวันอำฤตโชคก็ให้เว้นด้วย เช่นกัน
ดิถีมหาสูญ
ถ้าเดือนต่อไปนี้ ตรงกับวันขึ้น-แรม (เดือน) ดังตารางถือว่าเป็นวันมหาสูญ
แม้ว่าบางครั้งวันขึ้นแรมจะตรงกับ 5 ช่องแรกของวันดิถีมหาโชค
แต่วันในสัปดาห์ไม่ตรงกันก็ถือว่า เลว จึงห้ามประกอบพิธี
หรือการงานมงคลทั่วไป
เดือน |
ขึ้น-แรม/ค่ำ |
เดือน |
ขึ้น-แรม/ค่ำ |
6-3 |
4 |
7-10 |
8 |
8-5 |
6 |
11-2 |
12 |
9-12 |
10 |
4-1 |
2 |
ฤกษ์เดินทาง
เวลาจะเดินทางไปทำการมงคล หรือประกอบธุรกิจอะไร ห้ามไปหรือเดินทาง
หรือนั่งหันหน้าไปในทิศทางที่ผีหลวง หรือหลาวเหล็กอยู่
ควรหันหน้าไปในทิศที่เทพเจ้าอยู่
ถ้าจำเป็นต้องเดินทางก็ให้เดินทางไปในทิศทางที่เทพเจ้าอยู่ก่อนแล้ว
ค่อยโค้งคืนมาในทิศทางไม่ดีนั้น ผีหลวงหลาวเหล็ก หรือเทพเจ้าอยู่ประจำทิศต่างๆ กัน
ตามวันดังนี้
วัน |
เทพเจ้าอยู่ทิศ |
หลาวเหล็กอยู่ทิศ |
ผีหลวงอยู่ทิศ |
อาทิตย์ |
ตะวันออกเฉียงใต้ |
ตะวันตก |
ตะวันออกเฉียงเหนือ |
จันทร์ |
ตะวันตก |
ตะวันออก |
ตะวันออก |
อังคาร |
ตะวันตกเฉียงใต้ |
เหนือ |
ตะวันออกเฉียงเหนือ |
พุธ |
ใต้ |
เหนือ |
เหนือ |
พฤหัสบดี |
เหนือ |
ใต้ |
ใต้ |
ศุกร์ |
ตะวันออก |
ตะวันตก |
ตะวันตก |
เสาร์ |
ตะวันตกเฉียงเหนือ |
ตะวันออก |
ตะวันออกเฉียงใต้ |
ทิศและยามดีประจำวัน
ถ้าต้องการจะเดินทางไปทำการค้าขาย ทำธุรกิจยังต่างถิ่นต่างที่
ควรจะเลือกเวลาในการเดินทาง และทิศทางเดินออกจากเคหสถานเพื่อโชคลาภ ทำมาค้าขึ้น
ดังนี้
วัน |
ชื่อยาม |
เวลาดี |
ทิศดี |
อาทิตย์ |
ยามศุกร์ |
07.30 - 09.00 น.
|
เหนือ |
ยามพุธ |
09.00 - 10.30 น.
|
ทุกทิศ |
ยามจันทร์ |
10.30 - 12.00 น.
|
ตะวันตก |
จันทร์ |
ยามเสาร์ |
07.30 - 09.00 น.
|
เหนือ |
ยามพฤหัส |
13.30 - 15.00 น.
|
ทุกทิศ |
ยามศุกร์ |
15.00 - 16.30 น.
|
ทุกทิศ |
ยามพุธ |
16.30 - 18.00 น.
|
ทุกทิศ |
อังคาร |
ยามศุกร์ |
09.00 - 10.30 น.
|
เหนือ |
ยามพุธ |
10.30 - 12.00 น.
|
ตะวันตก |
ยามจันทร์ |
12.00 - 13.30 น.
|
ตะวันออก |
ยามเสาร์ |
13.30 - 15.00 น.
|
เหนือ |
ยามพฤหัส |
15.00 - 16.30 น.
|
ทุกทิศ |
พุธ |
ยามพุธ |
06.00 - 07.30 น.
|
ทุกทิศ |
ยามจันทร์ |
07.30 - 09.00 น.
|
ทุกทิศ |
ยามพฤหัส |
10.30 - 12.00 น.
|
ทิศเหนือ |
ยามศุกร์ |
15.00 - 16.30 น.
|
ทิศตะวันออก |
ยามพุธ |
16.30 - 18.00 น.
|
ทุกทิศ |
พฤหัสบดี |
ยามพฤหัส |
06.00 - 07.30 น.
|
ทุกทิศ |
ยามอาทิตย์ |
09.00 - 10.30 น.
|
ทุกทิศ |
ยามศุกร์ |
10.30 - 12.00 น.
|
ทุกทิศ |
ยามพุธ |
12.00 - 13.30 น.
|
ทุกทิศ |
ยามจันทร์ |
13.30 - 15.00 น.
|
ทุกทิศ |
ยามพฤหัส |
16.30 - 18.00 น.
|
ทิศอุดร |
ศุกร์ |
ยามศุกร์ |
06.00 - 07.30 น.
|
ทุกทิศ |
ยามพุธ |
07.30 - 09.00 น.
|
ทุกทิศ |
ยามจันทร์ |
09.00 - 10.30 น.
|
ทิศตะวันออก |
ยามเสาร์ |
10.30 - 12.00 น.
|
ทุกทิศ |
ยามพฤหัส |
12.00 - 13.30 น.
|
ทุกทิศ |
ยามอังคาร |
13.30 - 15.00 น.
|
ทิศเหนือ |
ยามศุกร์ |
16.30 - 18.00 น.
|
ทุกทิศ |
เสาร์ |
ยามพฤหัส |
07.30 - 09.00 น.
|
ทุกทิศ |
ยามศุกร์ |
12.00 - 13.30 น.
|
ทุกทิศ |
ยามพุธ |
13.30 - 15.00 น.
|
ทุกทิศ |
ดิถีฤกษ์ห้ามกระทำมงคล
โบราณาจารย์อีสานท่านกล่าวไว้ว่า สงฆ์ 14 นารี 11 สมรส 7 เผาศพ 15 นั้น ไม่ดีเลย
ความหมายของคำกล่าวนี้ คือ
- สงฆ์ 14 ในที่นี่ตัวเลข 14
หมายถึงวันข้างขึ้นหรือข้างแรม 14 ค่ำ มิได้หมายถึงจำนวนพระสงฆ์ 14 รูป
ดังนั้นการกระทำกิจการใดๆ ที่เกี่ยวข้องกับการนิมนต์พระสงฆ์มาประกอบพิธีกรรม เช่น
การขึ้นบ้านใหม่ เปิดป้ายอาคารสำนักงาน งานบวช งานแต่ง
จะไม่เป็นมงคลเกิดวิบัติในภายหลัง พึงละเว้น (กุศโลบายนี่น่าจะหมายถึง
วันเหล่านี้พระสงฆ์ท่านมีกิจจะต้องกระทำอยู่ในวัดห้ามรบกวน)
- นารี 11 ในที่นี่ตัวเลข 11
ก็หมายถึงวันข้างขึ้นข้างแรม 11 ค่ำ เช่นเดียวกัน มิได้หมายถึงจำนวนสตรี 11
นางแต่อย่างใด การทำงานมงคลที่เกี่ยวข้องกับสตรีทุกเภททุกวัย ไม่ควรกระทำในวันนี้
เช่น การบายศรีสู่ขวัญ
- สมรส 7
การทำพิธมงคลสมรสก็มีข้อห้ามมิให้กระทำในวันข้างขึ้นหรือข้างแรม 7 ค่ำ
โดยเฉพาะถ้าเป็นข้างขึ้น 7 ค่ำ ตรงกับวันศุกร์ห้ามเด็ดขาด
- เผาศพ 15 การเผาศพหรือปลงศพ
ก็มีข้อห้ามไม่ให้กระทำในวันข้างขึ้นหรือข้างแรม 15 ค่ำ
เพราะพระสงฆ์มีกิจต้องกระทำในวันธัมมัสวนะและวันอุโบสถ ยิ่งถ้าไปตรงกับวันศุกร์ 15
ค่ำ โบราณท่านห้ามเด็ดขาดเพราะตรงกับวันปลงพระศพของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
|